Tăng hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng

Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy cho biết, ngày 2/6/2025, Ủy ban đã gửi Báo cáo số 3697/BC-UBTVQH15 tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nêu rõ một số nội dung lớn trong quá trình giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Một trong những nội dung đáng chú ý là việc bổ sung quy định tại Điều 7b dự thảo Luật hợp nhất nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh. Dự thảo Luật đã tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, bổ sung quy định hỗ trợ về tài chính, thuế, cho vay ưu đãi, lãi suất thấp; đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia; hỗ trợ áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất chất lượng cơ bản, tư vấn, xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn quốc tế; thử nghiệm, giám định, chứng nhận chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo tiêu chuẩn quốc tế để hỗ trợ nâng cao năng lực của doanh nghiệp trong hạ tầng chất lượng quốc gia.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy

Dự thảo cũng bổ sung nguyên tắc ứng dụng công nghệ số trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa, bao gồm: truy xuất nguồn gốc, nhãn điện tử, hộ chiếu số, công nghệ mới… Giao Chính phủ quy định chi tiết nhằm đảm bảo tính linh hoạt, chủ động trong thực thi.

Tại Điều 7c, dự thảo Luật làm rõ nguyên tắc truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm, hàng hóa. Theo đó, truy xuất bắt buộc áp dụng với hàng hóa có mức độ rủi ro cao do Bộ quản lý chuyên ngành xác định, đồng thời có lộ trình thực hiện để phù hợp năng lực doanh nghiệp. Các sản phẩm còn lại có thể thực hiện truy xuất tự nguyện. Nguyên tắc truy xuất phải đảm bảo không làm phát sinh thủ tục hành chính, không cản trở lưu thông hàng hóa và thống nhất với các luật liên quan như hải quan, thương mại, thuế, phòng vệ thương mại. Dự thảo quy định việc cập nhật thông tin hàng hóa nhập khẩu qua Cổng thông tin một cửa quốc gia nhằm tạo thuận lợi cho cơ quan quản lý.

Liên quan đến trách nhiệm chủ quản nền tảng số phục vụ giao dịch điện tử (Điều 44a), dự thảo Luật bổ sung quy định về nghĩa vụ tuân thủ pháp luật thương mại điện tử, kiểm tra xử lý hàng hóa vi phạm chất lượng khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng, đảm bảo thống nhất với các luật có liên quan như Luật Giao dịch điện tử, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị quy định rõ trách nhiệm của các nền tảng thương mại điện tử trong việc xác minh nguồn gốc hàng hóa, kiểm tra điều kiện pháp lý trước khi cho sản phẩm hiển thị, đồng thời bắt buộc công bố kết quả khảo sát chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo ngành hàng nhằm cảnh báo sớm rủi ro cho người tiêu dùng.

Quản lý theo mức độ rủi ro, rõ trách nhiệm chủ trì

Dự thảo Luật sửa đổi lần này bổ sung quy định phân loại sản phẩm, hàng hóa thành 3 nhóm theo mức độ rủi ro: thấp, trung bình và cao. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đề nghị cần làm rõ căn cứ, tiêu chí để phân biệt rõ giữa các mức độ nhằm hỗ trợ công tác quản lý.

Về trách nhiệm quản lý Nhà nước, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần phân định rõ trách nhiệm giữa Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ chuyên ngành, theo hướng: bộ nào cấp phép, quản lý thì chịu trách nhiệm toàn diện từ sản xuất, nhập khẩu đến kiểm soát chất lượng.

Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất việc cần luật hóa các nguyên tắc về phát triển hạ tầng chất lượng quốc gia, giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng kế hoạch, cơ chế triển khai. Đồng thời, bổ sung quy định về tổ chức, quản lý, phát triển dữ liệu phục vụ chuyển đổi số trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Toàn cảnh phiên họp.

Ủy ban cũng đề nghị rà soát các chủ trương của Đảng để thể chế hóa chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về tài chính, thuế, cũng như xây dựng nền tảng truy xuất nguồn gốc điện tử chung nhằm giảm chi phí đầu tư.

Bên cạnh đó, các đại biểu đề nghị bổ sung chế tài liên quan đến nghĩa vụ bảo mật thông tin người tiêu dùng trên nền tảng thương mại điện tử. Đồng thời, rà soát để đảm bảo sự thống nhất giữa các luật liên quan như Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiến nghị cần nghiên cứu để Luật sớm có hiệu lực, tạo điều kiện đưa các chính sách đổi mới, cải cách đi vào thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, cải thiện môi trường kinh doanh và bảo vệ người tiêu dùng trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng số hóa và hội nhập sâu rộng.

Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết, Bộ sẽ tiếp thu tối đa những ý kiến đóng góp và rà soát các điều khoản của luật sao cho phù hợp, đồng bộ với các luật khác có liên quan trong quá trình hoàn thiện Luật.